Een myofasciale release behandeling; wat is het en waarom?
MyoFascia is het spierbindweefsel (myo=spier, fascie=bindweefsel); deze fasciale laag zit in en rond de spieren. Een myofasciale behandeling heeft als doel de spanning in spieren en bindweefsel te verminderen waardoor er meer bewegingsvrijheid bij het paard ontstaat
Fascie is bindweefsel dat lijkt op dunne 'vershoudfolie', die alle delen van het lichaam bedekt als een soort web. Zowel spierweefsel, als pezen, kapsels en banden (ligamenten), bloedvaten en lymfe zijn omwonden door of bestaan uit fascie.
Gerelateerd aan gezondheid is het belangrijkste dat fascie alle delen van het lichaam met elkaar verbindt en zo vormt het paard één groot geheel tot een 3D web in het hele lichaam. Het is sterk weefsel wat krachten over grote afstanden kan overbrengen, wat zorgt voor 1 groot samenwerkend systeem met o.a. als functies het verbinden van het lichaam aan elkaar, het regisseren en limiteren van beweging, aanzetten van genezingsprocessen en het draagt bij aan de vering, vorm, steun en stabiliteit van het lichaam. Alles in het lichaam wordt met elkaar verbonden via fascia en er vormen zich zo meerdere netwerken door het lichaam heen. Een probleem aan het spronggewricht achter, hoeft daar dus helemaal niet vandaan te komen en kan ook via een andere spier, of andere spiergroepen worden beïnvloed. Daarom behandel ik altijd het totale paard, van neus tot staart en van boven tot onder.
Fascia kun je vergelijken met een spons. Fascia bestaat voor minimaal 70% uit water. Als een spons nat is dan is deze soepel, verend en geeft het mee. Als een spons droog is dan is deze hard, stug en geeft het niet meer mee. Zo kun je ook naar fascia kijken; gezonde fascia is soepel, verend en geeft mee. Bij blokkades verdroogt het, wordt het stug, krijgt het een andere vorm en is de functie niet meer optimaal.
Note: Heb je wel eens kipfilet gesneden? Als je kipfilet snijdt zie je vaak de witte vliesjes er aan zitten. Dat is fascie. Als je goed kijkt zie je de zenuwen en bloedvaatjes er door heen lopen; fascie is zeer rijk geïnnerveerd weefsel. Je kan je dus afvragen of je wel eens spierpijn hebt of fasciepijn.
Hoe ziet een myofasciale release behandeling er uit?
Tijdens de myofasciale release behandeling beperk ik me niet tot één behandelmethode. Veelal ligt de nadruk op het releasen en stretchen van de fascia, soms op het mobiliseren van een gewricht, soms op het ontspannen van het spier-bindweefselstructuur en vaak is het een combinatie. Door deze combinatie van technieken kan ik de meeste paarden effectief helpen.
De myofasciale release technieken lijken veelal op een soort massage, alleen dat is het niet. De inwerking op het weefsel is anders; ik stretch en mobiliseer het bindweefsel in alle richtingen waardoor het bindweefsel zijn oorspronkelijke functie en vorm, en daarmee bewegingsvrijheid, terug kan krijgen met veelal verbluffende resultaten!
Tijdens de myofasciale release behandeling stimuleer ik de fascia door o.a. mobilisatie en stretching van het bindweefsel, waardoor de fascie zich ontspant. Deze behandeling heft blokkades op, leidt tot afname van pijn en stijfheid, bevordert de souplesse van het paard, bevordert de doorbloeding, zorgt voor ontspanning en activeert het parasympatische zenuwstelsel. Het parasympatische zenuwstel heeft voornamelijk een remmende werking; het vertraagt de hartslag en de ademhaling en het zorgt voor een activatie van de spijsvertering. Een paard reageert hier vaak op door af te kauwen, te gapen, te zuchten of andere tekenen van ontspanning.
Wanneer is een myofasciale release behandeling nodig?
Eigenlijk kan elk paard regelmatig een myofasciale release behandeling gebruiken. Het is een van de meest effectieve behandelwijze die ik ken! Je kunt het inzetten voor je paarden op preventieve basis, elke paar maanden een check om problemen en blessures voor te zijn.
De meeste klachten die ik hoor van paardeneigenaren zijn trainingstechnische problemen; moeite met nageven, moeite met buigen, zwaar op de hand, wisselende onregelmatigheden, scheefheden, etc.
Typische fasciale klachten zijn: singelnijd, de 'dieseltjes' onder de paarden, die stijf opstarten, die lopen alsof ze een strakke deken om hebben, CTO blokkades en/of rugpijn. Bij paarden die snel gestressed of gespannen zijn, kom ik ook vaak veel myofasciale blokkades en verstrakkingen tegen. Daarnaast zijn onjuiste training en trauma's belangrijke veroorzakers van myofasciale verstrakkingen.
De meeste paarden behandel ik iedere 3 tot 4 maanden, revalidatiepaarden vaak elke 4 tot 6 weken zelfs.
Hoe beïnvloed je fascia?
Fascie is behoorlijk beïnvloedbaar in positieve en in negatieve zin. Om te zorgen dat de fascies goed kunnen herstellen, is het belangrijk om alles wat invloed heeft op het myofasciale systeem te helpen. Om die reden geef ik als behandelaar de eigenaar naar inzicht vaak kleine myofasciale release technieken of stretches mee die veilig gebruikt kunnen worden en die nuttig zijn om het fasciale weefsel wat tijdens mijn behandeling is losgekomen, ook los te houden. Fascie kan in negatieve zin worden beïnvloed door pijn of stress, maar ook door training, huisvesting, zadel, compensaties, voeding (suikers!!!), (over)belasting, etcetera. Al deze factoren zullen worden mee genomen tijdens de behandeling.
Een behandeling maakt los, een training lost op! Het losmaken van bindweefsel van een paard gaat beter indien aangevuld met de correcte training. Daarom zal ik vrijwel altijd een behandeling combineren met een kort stukje grondwerk, zodat het paard na de behandeling direct ervaart hoe correcte balans aanvoelt en daarbij de juiste stabiliserende spieren weer activeert.